Bron: NOS Nieuws
Publicatiedatum: 11 februari 2025
Link naar het originele nieuwsbericht: https://nos.nl/artikel/2555399-wens-trump-vervuld-op-google-maps-heet-golf-van-mexico-nu-golf-van-amerika
​
Samenvatting:
De Amerikaanse president Donald Trump heeft een decreet ondertekend waardoor de Golf van Mexico op Google Maps in de Verenigde Staten nu de Golf van Amerika heet. Deze zee grenst aan vijf Amerikaanse staten, vier Mexicaanse staten en Cuba. Google past de namen op hun kaarten aan op basis van officiële overheidsbronnen. In Mexico blijft de naam Golfo de México, en in de rest van de wereld wordt de naam weergegeven in de lokale taal, gevolgd door 'Golf van Amerika' tussen haakjes. Andere techbedrijven, zoals Apple, hebben deze naamswijziging nog niet doorgevoerd. Er is wereldwijd geen instantie die bepaalt hoe een plek of gebied heet; organisaties zoals de Verenigde Naties hebben slechts een adviserende rol. In Nederland volgt de NOS de Nederlandse Taalunie, die vooralsnog vasthoudt aan de naam Golf van Mexico.

Instructie:

1. Lees het nieuwsbericht aandachtig door.
2. Gebruik een atlas of online kaarten om de geografische locatie van de Golf van Mexico te vinden.
3. Onderzoek welke natuurlijke (zoals klimaat en ecosystemen) en menselijke (zoals handel en politiek) factoren een rol spelen in dit nieuwsbericht.

Aardrijkskundige vragen:

1. Aan welke landen en Amerikaanse staten grenst de Golf van Mexico?
2. Waarom is de Golf van Mexico belangrijk voor zowel de Verenigde Staten als Mexico?
3. Hoe kunnen politieke beslissingen invloed hebben op de namen van geografische locaties?

Creatieve opdrachten:
Kies één van de volgende opdrachten:

1. Maak een poster waarop je de Golf van Mexico afbeeldt en de landen en staten die eraan grenzen. Voeg informatie toe over de betekenis van deze zee voor de omliggende gebieden.
2. Ontwerp een stripverhaal waarin je uitlegt hoe en waarom de naam van de Golf van Mexico is veranderd naar de Golf van Amerika. Gebruik hierbij zowel feitelijke informatie als je eigen creativiteit.

Klasdiscussie

• Hoe denken jullie over het veranderen van de naam van een geografische locatie?
• Kunnen jullie andere voorbeelden bedenken waarbij de naam van een plaats of gebied is veranderd?
• Waarom is het belangrijk om namen van geografische locaties te kennen en te begrijpen?

Bron: NOS Nieuws
Publicatiedatum: zondag 10 november
Link naar het originele nieuwsbericht: https://nos.nl/artikel/2543927-zwitsers-dorpje-opnieuw-bedreigd-door-rotslawine-mogelijk-maandenlange-evacuatie

Samenvatting:
Het Zwitserse dorp Brienz, met ongeveer 90 inwoners, wordt opnieuw bedreigd door een rotslawine. Vorig jaar moesten de bewoners al wekenlang hun huizen verlaten vanwege een vergelijkbaar gevaar. Nu bestaat de kans dat er 1,2 miljoen kubieke meter puin naar beneden komt. De puinmassa beweegt momenteel met een snelheid van ongeveer 25 centimeter per dag, maar dit kan toenemen tot 80 kilometer per uur bij bepaalde omstandigheden. In mei 2023 werden de inwoners ook geëvacueerd, waarna een grote hoeveelheid puin vlak voor het dorp tot stilstand kwam. Het dorp zelf glijdt jaarlijks met 2,4 meter naar beneden. Om dit proces te vertragen, is men begonnen met het uitbreiden van een tunnel om water uit de berg af te voeren, een project dat naar verwachting 3,5 jaar zal duren.

Aardrijkskundige vragen:

1. In welk deel van Zwitserland ligt het dorp Brienz?
2. Wat zijn mogelijke oorzaken van rotslawines in bergachtige gebieden zoals rond Brienz?
3. Welke maatregelen kunnen genomen worden om dorpen in bergachtige gebieden te beschermen tegen rotslawines?

Creatieve opdrachten:
Kies een van de volgende opdrachten:

1. Maak een poster die uitlegt wat een rotslawine is, hoe deze ontstaat en welke gevaren het met zich meebrengt. Gebruik afbeeldingen en korte teksten om je uitleg duidelijk te maken.
2. Ontwerp een stripverhaal van minimaal vier plaatjes waarin je laat zien hoe de inwoners van Brienz zich voorbereiden op een mogelijke evacuatie vanwege een dreigende rotslawine.

Klassikale discussie:

• Hoe zouden jullie je voelen als je je huis voor een lange tijd zou moeten verlaten vanwege een natuurramp?
• Welke andere natuurrampen kunnen voorkomen in bergachtige gebieden?
• Wat kunnen mensen doen om zich voor te bereiden op natuurrampen?

Bron: NOS Nieuws
Publicatiedatum: 23 januari 2025
Link: NOS Artikel

Samenvatting: Uit een rapport van energiedenktank Ember blijkt dat in 2024 bijna 47% van de elektriciteit in de EU werd opgewekt uit hernieuwbare bronnen, zoals zonne- en windenergie. In totaal werd ruim 70% van de stroom zonder CO2-uitstoot opgewekt, mede dankzij kernenergie. Ondertussen daalt het aandeel van fossiele brandstoffen zoals kolen en gas. De daling van kolengebruik is zelfs historisch laag. Deze energietransitie is grotendeels te danken aan de Europese Green Deal, een plan om de EU in 2050 klimaatneutraal te maken. Toch blijft elektriciteit slechts een klein deel van het totale energieverbruik, omdat veel huishoudens nog afhankelijk zijn van gas en benzine.

​Aardrijkskundige vragen:

1. Welke vormen van hernieuwbare energie worden in het nieuwsbericht genoemd, en welke wordt het meest gebruikt?
2. Waarom is het belangrijk dat het aandeel van kolen en gas afneemt in de stroomvoorziening?
3. Hoe zou het klimaat van een land invloed kunnen hebben op de keuze voor een bepaalde energiebron?

Creatieve opdrachten (kies er één):

1. Maak een poster waarop je uitlegt waarom hernieuwbare energie belangrijk is en hoe verschillende EU-landen bijdragen aan de energietransitie.
2. Maak een stripverhaal over een fictief gezin dat overstapt op hernieuwbare energie en welke voordelen (en uitdagingen) zij daarbij tegenkomen.

Afsluiting: Klassikale discussie

• Welke energiebron zou volgens jou de belangrijkste moeten zijn in de toekomst? Waarom?
• Denk je dat Nederland in 2050 volledig op hernieuwbare energie kan draaien? Waarom wel of niet?
• Wat kunnen wij zelf doen om minder afhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen?

Bron: NOS Nieuws
Publicatiedatum: 19 januari 2025
Link naar het originele nieuwsbericht: https://nos.nl/artikel/2552468-landelijke-ijsdag-zorgt-voor-bijzonder-weerfenomeen-uitsneeuwende-mist

Samenvatting
Op 19 januari 2025 beleefde Nederland een landelijke ijsdag, waarbij de temperatuur op veel plaatsen niet boven het vriespunt uitkwam. Dit betekende het einde van een periode van 762 dagen zonder ijsdag in De Bilt. Het koude en mistige weer leidde tot een bijzonder natuurverschijnsel: uitsneeuwende mist. Dit treedt op wanneer mistdruppels bij vrieskou bevriezen en veranderen in sneeuwvlokken, wat lokaal voor gladheid kan zorgen. Dit fenomeen werd onder andere waargenomen in Zuidbroek (Groningen) en Rozenburg (Zuid-Holland).

​Aardrijkskundige vragen

1. Wat is een landelijke ijsdag en hoe wordt deze gemeten?
2. Hoe ontstaat mist en welke weersomstandigheden zijn hiervoor nodig?
3. Waarom komt uitsneeuwende mist vaker voor in de buurt van industrieterreinen?

Creatieve opdrachten
Kies één van de volgende opdrachten:

1. Maak een poster waarop je uitlegt hoe uitsneeuwende mist ontstaat. Gebruik tekeningen en korte teksten om het proces duidelijk te maken.
2. Schrijf een kort stripverhaal over een dag uit het leven van een sneeuwvlok die ontstaat uit uitsneeuwende mist. Beschrijf zijn reis van mistdruppel tot sneeuwvlok en zijn landing op de grond.

Klassikale discussie​

• Welke rol speelt industrie bij het ontstaan van uitsneeuwende mist?
• Hoe kunnen we de negatieve effecten van menselijke activiteiten op het weer verminderen?

Bron: NOS Specials
Publicatiedatum: Januari 2025
Link: Klik hier om het originele nieuwsbericht te lezen

​Samenvatting:
In Los Angeles woeden al dagen verwoestende branden, mede door harde, droge winden die het vuur moeilijk te bestrijden maken. De zogenaamde Santa Ana-winden, ook wel ‘duivelswinden’ genoemd, veroorzaken een ‘perfect storm’ van droogte, hitte en lage luchtvochtigheid. Deze omstandigheden zorgen ervoor dat het vuur zich snel verspreidt, zowel in natuurgebieden als in bewoonde gebieden. Duizenden huizen zijn verwoest, tien mensen zijn omgekomen en honderdduizenden moesten evacueren.

Vragen:

1. Waarom zijn de Santa Ana-winden zo belangrijk bij het ontstaan en verspreiden van branden in Los Angeles?
2. Los Angeles ligt in een gebied dat regelmatig last heeft van droogte. Wat zijn de gevolgen van droogte voor de natuur en de mens in dit gebied?
3. Welke maatregelen zouden mensen kunnen nemen om zich beter te beschermen tegen natuurbranden in dit soort gebieden?

Creatieve opdrachten:
Kies één van de volgende opdrachten:

1. Maak een poster waarin je uitlegt hoe de Santa Ana-winden werken en waarom ze ‘duivelswinden’ worden genoemd. Gebruik kleuren, pijlen en symbolen om het duidelijk te maken.
2. Teken een stripverhaal over een gezin dat moet evacueren door de branden. Laat zien wat ze meemaken en wat ze doen om zichzelf in veiligheid te brengen.

Klasdiscussie: 

1. Hoe kunnen natuurgebieden en steden zich beter voorbereiden op rampen zoals grote branden?"
   
2. Zijn er vergelijkbare natuurverschijnselen in Nederland? Hoe gaan wij daarmee om?"